Kışın Neden Kilo Alırız?

Havanın kararması ruh halimizi olumsuz etkileyerek dışarı çıkma ve hareket etme isteğimizi azaltır. Karanlık havada uyku düzenimizi ayarlayan hormonların miktarı değiştiği için daha fazla uyku ihtiyacı hissederiz. Soğukta daha çok ılık yiyecek ve içecek tüketiyoruz, bunlar da bize fazladan alınan kaloriler ve kilolar olarak geri dönüyor. Bunların sonucu olarak da obezite gün geçtikçe artıyor. Obezite ile mücadelede vücudumuzun içgüdüsel düzenlenmelerinin farkına vararak uzun vadeli bir beslenme ve zindelik programı düzenlemeli ve uzun süreli başarlı sonuçlara odaklanmalıyız.

Kışın kilo almak aslında insalığın eski çağlarında kazanılmış bir hayatta kalma mekanizmasıdır. Sanayileşme öncesinde gıdaya ulaşmak ve ısınmak günümüzdeki kadar kolay değildi. İnsanlar toprak karla kaplanmadan bulabildikleri yiyecekleri tüketip, bunları vücutlarında yağ olarak depolamaktaydı. Depolanan bu enerjiyle soğukta vücut ısısını yüksek tutarak hayatta kalma ihtimalini artırmaya çalışıyorlardı. Bilimsel çalışmalar bunu ortaya koymuştur (1). (Kapalı havalarda evde zaman geçirmek maalesef TV karşısında atıştırmaları da artırıyor. Bu da zararlı beslenme alışkanlıklarının başında geliyor. Yapılan bir araştırma; TV karşısında 120 dakikadan uzun zaman geçiren bireylerin, atıştırmalık olarak daha çok kalori içeren yağlı besinleri tercih ettiğini ortaya koydu (2). Aslında bu çalışma 13 yaş grubundaki çocukların beslenme alışkanlıklarını ortaya koymak üzere tasarlanmış. Fakat sonuç kısmında çarpıcı olan bilgi şu; TV karşısında uzun zaman geçirmek hem bizim hareketimizi kısıtlıyor, hem de beslenme düzenimizdeki sebze ve meyve tüketme alışkanlıklarımızı bozarak bizi daha yağlı yiyecekler ve yüksek kalorili içecekler tüketmeye sevk ediyor.

 

Peki böylelikle doğal olarak kışın birkaç kilo alıp, bunları baharda vereceğimiz gerçeğini kabullenmiş oluyoruz. Kışın aşırı kilo almamak için neler yapabiliriz?
Mümkün olduğu kadar açık havada zaman geçirip, hareket etmeye çalışalım.
Yiyecek ve içeceklerimizin kalorisinin farkına vararak tüketelim. Aromalı kahveler ve alkol aşırı kalori içerir.
Kışın bile haftada bir kez tartılmayı ihmal etmeyelim.
Bir öğünde çok yediysek bir iki gün daha az kalori almaya dikkat edelim, hemen beslenme düzenimizi bozmayalım.

Bunlar hepimizin basitçe uygulayabileceği kilo kontrolü önerileri. Kışın birkaç kilo almanın doğal olduğuna dikkat çekerek, kilo kontrolü beklentilerinizi kışın daha düşük tutmanızı öneririm. Önemli olan alınan kilolar aşırıya kaçmadan birkaç kilo ile sınırlandırılması ve bahar döneminde bu kiloların verilerek zinde ve ince kalmaya devam edilmesidir.

Kaynakça
Exposing the logic of evolutionary explanations for obesity. Andrew D. Higginson, John M. McNamara, Alasdair I. Houston Proceedings of the Royal Society B. 2016).
Effect of television viewing on food and nutrient intake among adolescents. Ramos E.Ph.D et al. Nutrition Nov 2013, vol 29/ 11-12

 

Dr. Kaplan Baha Temizgönül